W ostatnim czasie w związku z niżem demograficznym, jednostki samorządu
terytorialnego, podejmują kroki, mające na celu dostosowanie sieci szkół znajdujących
się na ich terenie do zachodzących zmian.
Likwidacja szkoły z jednej strony wiąże
się zazwyczaj z negatywnymi odczuciami społecznymi, związanymi z obawą o
pogorszenie warunków nauczania dzieci, a z drugiej strony rodzi określone skutki
finansowe takie jak np. odprawy pieniężne dla pracowników likwidowanych szkół.
Stąd też część jednostek stara się przekształcać
istniejące szkoły w filie innych szkół lub przekazywać szkoły innym jednostkom.
I. Przekształcenie szkoły w filię
Ustawa o systemie oświaty nie precyzuje
takich zmian organizacyjnych jak przekształcenie szkoły ze względu na profil
np. ze szkoły rolniczej w szkołę sportową. Również nie określa przekształcenia
szkoły w szkolę filialna innej szkoły podstawowej. Wszystkie takie zmiany
organizacyjne należy rozpatrywać zgodnie z art. art. 59. 1. ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie
oświaty[1].
Wymogi prawne niezbędne do
przekształcenia szkoły w filię określa art. 59. 1. ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie
oświaty, który stanowi, że
a) Szkoła publiczna może być zlikwidowana z końcem roku
szkolnego przez organ prowadzący szkołę, po zapewnieniu przez ten organ uczniom możliwości kontynuowania nauki w innej szkole publicznej tego samego typu, a także kształcącej w
tym samym lub zbliżonym zawodzie.
b) Organ prowadzący jest obowiązany, co najmniej na 6
miesięcy przed terminem likwidacji, zawiadomić o zamiarze likwidacji szkoły: rodziców uczniów (w przypadku szkoły dla dorosłych - uczniów), właściwego kuratora oświaty oraz organ wykonawczy jednostki
samorządu terytorialnego właściwej do prowadzenia szkół danego typu.
Szkoła lub placówka publiczna prowadzona przez jednostkę samorządu
terytorialnego może zostać zlikwidowana po zasięgnięciu opinii organu
sprawującego nadzór pedagogiczny, a szkoła lub placówka publiczna prowadzona przez inną osobę prawną lub
fizyczną - za zgodą organu, który udzielił zezwolenia na jej założenie.
II. Przekazanie stowarzyszeniu małej szkoły samorządowej
Dobrym rozwiązaniem, umożliwiającym
uniknięcie skomplikowanych procedur likwidacji szkoły, może być małej szkoły Przekazanie
stowarzyszeniu małej szkoły samorządowej. Umożliwia to art. 5 ust. 5g ustawy z
7 września 1991 r. o systemie oświaty, który stanowi, że jednostka samorządu
terytorialnego, będąca organem prowadzącym szkołę liczącą
nie więcej niż 70 uczniów, na podstawie uchwały organu stanowiącego tej
jednostki oraz po uzyskaniu pozytywnej opinii organu sprawującego nadzór
pedagogiczny, może przekazać, w drodze umowy, osobie prawnej niebędącej jednostką
samorządu terytorialnego lub osobie fizycznej, prowadzenie takiej szkoły.
Należy jednak zwrócić uwagę iż, sytuacji
ta dotyczy tylko małych szkół liczących nie więcej niż 70 uczniów. W przypadku
większych szkół przekazanie może nastąpić jedynie w drodze likwidacji określonej
w art. 59. 1.
ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty.
Autor specjalizuje się w zagadnieniach związanych
z funkcjonowaniem szkół samorządowych. W przypadku zapytań, proszę o kontakt mailowy lub telefoniczny.
